Spis treści:
Czym jest atopowe zapalenie skóry?
Atopowe zapalenie skóry, zwane inaczej AZS, wypryskiem atopowym lub egzemą, jest przewlekłym stanem zapalnym skóry. U chorych występuje silny świąd oraz łuszczenie się skóry, przebiegający z okresami remisji i zaostrzeń.
Jakie są przyczyny atopowego zapalenia skóry?
Lekarze nie znają do końca przyczyn atopowego zapalenia skóry. Przyjmuje się, że wpływ na tę chorobę maja czynniki genetyczne, środowiskowe, a także nieprawidłowa reakcja immunologiczna organizmu. Atopowe zapalenie skóry często występuje u osób z alergiami. Skóra chorego pod wpływem alergenów traci barierę ochronną, a kontakt z alergenem powoduje powstanie zmian skórnych. Występuje silny świąd skóry, który powoduje, że chory się drapie, co jeszcze bardziej uszkadza skórę.
Jakie są objawy atopowego zapalenia skóry?
Objawy atopowego zapalenia skóry mogą być następujące:
- intensywne swędzenie
- zaczerwienienie
- małe nierówności (tzw. grudki na skórze)
- skóra, która łuszczy się lub tworzy łuski
Obraz atopowego zapalenia skóry może wyglądać inaczej u osób w różnym wieku. Większość osób z atopowym zapaleniem skóry ma pierwsze objawy przed ukończeniem 5. roku życia. U niemowląt wyprysk może występować na przodzie ramion i nóg, policzkach lub skórze głowy. Wśród starszych dzieci i dorosłych egzema często dotyka boków szyi, zagięć łokci i pleców kolan. Z kolei u dorosłych AZS może również wystąpić na nadgarstkach, rękach, przedramionach i twarzy. Z czasem skóra staje się gruba, bardzo sucha, a nawet tworzyć się mogą bardzo ciemne bruzdy.
Atopowe zapalenie skóry u dzieci.
Z uwagi na fakt, że większość przepadków AZS rozwija się do 5. roku życia, to właśnie dzieci stanowią najliczniejszą grupę chorych. Atopowe zapalenie skóry u niemowląt i najmłodszych dzieci związane jest najczęściej z uczuleniem na substancje znajdujące się w środowisku zewnętrznym, czyli na tzw. alergeny, np. białka mleka krowiego. Z kolei u starszych dzieci związane jest z uczuleniem na alergeny zwierzęce i pochodzące z powietrza. Dzieci, których rodzice, czy rodzeństwo również zmagają się z AZS mają większe ryzyko zachorowania. U tych dzieci stosowanie kremów nawilżających lub maści (zaraz po urodzeniu) może pomóc w zapobieganiu egzemie w pierwszym roku życia. Jednakże nie daje to gwarancji całkowitego wyleczenia AZS w przyszłości. Jeśli rodzic zauważy na skórze dziecka zmiany skórne przebiegające ze świądem, zaleca się wizytę u specjalisty. Lekarz dermatolog postawi diagnozę i poprowadzi indywidualne leczenie.
Kto leczy atopowe zapalenie skóry? Do jakiego lekarza się udać?
Atopowe zapalenie skóry stwierdza lekarz dermatolog na podstawie wywiadu oraz obrazu klinicznego, stosując opracowane przez lekarzy dermatologów kryteria. Dermatolodzy często zalecają wykonanie dodatkowych badań, które mogą być pomocne przy postawieniu prawidłowej diagnozy. W leczeniu AZS bardzo ważna jest współpraca z lekarzem i ścisłe przestrzeganie jego zaleceń.
Jak zdiagnozować atopowe zapalenie skóry?
Nie istnieje jednoznaczny test, który mógłby być stosowany do zdiagnozowania AZS. Rozpoznanie zwykle opiera się na historii choroby, objawach i badaniu przedmiotowym. Czynnikami, które zwykle silnie sugerują występowanie egzemy obejmują: długotrwałe i nawracające swędzenie (najczęściej takie, które rozpoczęło się w młodym wieku), występowanie niektórych stanów alergicznych w rodzinie (w tym np. astmy, alergii sezonowych, czy wyprysku). Ważnym czynnikiem, który należy wziąć pod uwagę, są objawy, które nasilają się po ekspozycji na niektóre czynniki wyzwalające. Wśród wyzwalaczy wymienić można, m.in.: stres emocjonalny lub lęk, zimne lub suche środowisko, szybkie zmiany temperatury, narażenie na niektóre chemikalia lub roztwory czyszczące, w tym mydła detergenty, perfumy, kosmetyki.
Jak się leczy atopowe zapalenie skóry i czy możliwe jest jego wyleczenie?
Lekarze przede wszystkim skupiają się na profilaktyce, łagodzeniu objawów schorzenia i leczeniu miejscowym. Istnieją metody leczenia, które mogą złagodzić objawy wyprysku bowiem choroby tej nie można całkowicie wyleczyć. Zdarzają się jednak długie okresy bez typowych dla niej dolegliwości. Tutaj dużą rolę odgrywa dyscyplina chorego i stosowanie się do zaleceń lekarskich.
W leczeniu stosuje się, m. in. maści i inne preparaty zawierające glikokortykosteroidy stosowane miejscowo – na skórę (tu istnieją różne ich postaci – np. płyny, żele, kremy, maści). Bardzo ważne jest umiejętne stosowanie takich leków, dlatego o ich dawkowaniu decyduje lekarz dermatolog. Preparaty te przede wszystkim łagodzą swędzenie i zaczerwienienie skóry. W leczeniu atopowego zapalenia skóry pomocne mogą być również leki przeciwhistaminowe, stosowane ze względu na silne działanie przeciwświądowe. Cięższe przypadki egzemy kwalifikują się do specjalnie dobranego przez lekarza dermatologa sposobu leczenia, dlatego tak ważna jest wizyta u specjalisty.
W celu uzyskania większej ilości informacji polecamy stronę Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego lub zasięgnięcie porady u naszych specjalistów.