Krwiomocz

Krwiomocz to zwiększona liczba czerwonych krwinek w moczu (powyżej 3 w polu widzenia w odwirowanej próbce moczu). Z kolei krwinkomocz jest określany jako zjawisko pojawienia się krwinek tylko w obrazie mikroskopowym. Wówczas zabarwienie moczu jest niezmienione lub makroskopowy wtedy barwa moczu sugeruje obecność krwi. Oczywiście przyczyny takiego stanu mogą być różne od bardziej groźnych po całkowicie nieszkodliwe. Jednak zawsze należy zachować czujność i zgłosić się do specjalisty w razie potrzeby.

Co oznacza krwiomocz?

Przyczyny tego objawu są zależne od miejsca gdzie czerwone krwinki dostają się do moczu. Dlatego dzielimy je na kłębuszkowe (glomerulopatie) oraz pozakłębuszkowe. Przyczyny mogą też być zupełnie inne. W większości przypadków objaw ten jest zjawiskiem przejściowym, ustępujący samoistnie i o nie zawsze znanej przyczynie. Jednak istnieje kilka określonych powodów tego zaburzenia.

Najczęstsze przyczyny krwiomoczu różnią się w zależności od grupy wiekowej, wymienia się tu:

• zakażenie dróg moczowych- pojawiają się problemy w oddawaniu moczu ( może to być częste oddawanie moczu czy ból w trakcie oraz parcie na pęcherz). Zakażeniu dróg moczowych zazwyczaj towarzyszy gorączka, która nie zawsze musi się pojawić.
• zapalenie gruczołu krokowego- głównie u mężczyzn powyżej 50 roku życia z problemami z oddawaniem moczu, bólem i tkliwością prostaty
• kamica układu moczowego ( u dorosłych)- nagły początek, zwykle kolkowy silny ból w okolicy lędźwiowej lub ból brzucha, niekiedy wymioty.

Inne przyczyny są rzadsze, ale należy mieć je na względzie

• Rak i choroby prostaty dotyczą głównie pacjentów powyżej 50 roku życia, chociaż mogą wystąpić także u młodszych chorych objętych czynnikami ryzyka ( np. otyłość i dieta bogata w tłuszcze).
• Rak pęcherza moczowego również wywołuje podobne objawy. Niekiedy pojawiają się skrzepy, które mogą utrudniać odpływ moczu z cewki moczowej. Głównym czynnikiem ryzyka tego nowotworu jest palenie papierosów.
• Rak nerki także objawia się krwiomoczem. Przyczyną również może być palenie papierosów, nadciśnienie tętnicze, otyłość i zła dieta.

Choroby tkanki łącznej jako przyczyna krwiomoczu

Przyczyną mogą być choroby tkanki łącznej (np. toczeń rumieniowaty układowy w każdym wieku, plamica Shönleina-Henocha u dzieci) i choroby krwi (np. mieszana krioglobulinemia, choroba posurowicza). Na całym świecie najczęstszą postacią zapalenia kłębuszkowego nerek jest nefropatia IgA.

Obecność pasożyta

Krwiomocz może być również spowodowany przez przebywającą w układzie moczowym przywrę krwi Schistosoma haematobium. Pasożyt ten występuje głównie w Afryce, rzadziej w Indiach i części Środkowego Wschodu. Schistosomoza występuje tylko u osób zamieszkujących te tereny lub u osób podróżujących w te obszary geograficzne.

Przyczyny które nie powinny budzić niepokoju

Zdarza się również, że krwiomocz pojawia się po intensywnym wysiłku fizycznym. Niekiedy w przebiegu gorączki, a nawet po stosunku płciowym. Czasem objaw ten jest wynikiem domieszki krwi miesiączkowej. Zabarwienie moczu wskazujące na obecność krwi może być również spowodowane barwnikami znajdującymi się w żywności takimi jak np.: rabarbar, buraki ćwikłowe, barwniki syntetyczne. Przyczyną takiego stanu mogą być również niektóre leki np. ryfampicyna, senes czy fenoloftaleina.

Rzadkie przyczyny

Wśród nich należy pomyśleć o endometriozie u kobiet. Inną przyczyną może być niedokrwistość sierpowatokrwinkowa lub nosicielstwo genu tej choroby, aczkolwiek głównie u osób rasy czarnej, zwłaszcza dzieci i młodych dorosłych, często z rozpoznaną już chorobą.

Co robić gdy wystąpi krwiomocz?

Najlepszym rozwiązaniem jest wykonanie badania ogólnego moczu z oceną jego osadu. Ułatwi to diagnostykę i pozwoli szybko wdrożyć konieczne leczenie. Jeśli badanie będzie niewystarczające lekarz może zlecić wykonanie badań obrazowych.

Do jakiego lekarza zgłosić się z tym objawem?

Pierwszym wyborem powinien być lekarz rodzinny, który pokieruje pacjenta do odpowiedniego specjalisty, jeśli nie potwierdzi zakażenia układu moczowego. Nefrolog lub urolog będzie idealnym wyborem, gdyż zajmuje się chorobami nerek i będzie w stanie określić czy przyczyna nie jest proces nowotworowy. Nasi urolodzy odpowiedzą na wszystkie pytania i rozwieją wątpliwości. Często już na wizycie jest wykonywane USG układu moczowego. Należy szczególnie pomyśleć o wizycie u urologa szczególnie u mężczyzn powyżej 50 roku życia i osób z czynnikami ryzyka takimi jak dodatni wywiad rodzinny w kierunku raka lub osób palących papierosy.

Jeśli przyczyny nerkowe okażą się nietrafione, rozwiązaniem będzie wizyta u reumatologa, który zajmuje się chorobami tkanki łącznej, a te często mogą przebiegać z krwiomoczem.W przypadku kobiet u których nie udało się ustalić diagnozy warto udać się do ginekologa. Będzie on w stanie określić czy przyczyną krwiomoczu nie jest np endometrioza.