Jaskra – charakterystyka, objawy, leczenie operacyjne

Badanie w kierunku jaskry u starszego mężczyzny

Nadzór merytoryczny przez dr n.med. Paweł Stachowiak

Badanie w kierunku jaskry u starszego mężczyzny

Jaskra to choroba, która prowadzi do stopniowej utraty wzroku. Objawy jaskry przez długi czas nie są zauważalne, dlatego najczęściej diagnostyce poddają się osoby, u których choroba ta jest już w zaawansowanym stadium. Warto zatem dowiedzieć się więcej na temat jaskry – czym jest, jakie są jej przyczyny, jakie daje objawy i jak przebiega leczenie tej choroby.

Jaskra – co to jest za choroba?

Jaskra to choroba oczu, która polega na stopniowym uszkadzaniu nerwu wzrokowego, finalnie prowadząc do jego zaniku. Postępujący zanik nerwu wzrokowego jest nieodwracalny, dlatego jaskra prowadzi do postępującego pogarszania się, a nawet całkowitej utraty wzroku. Stąd tak istotne jest wczesne rozpoznanie i leczenie jaskry.

Jaskra polega na zaburzeniu przepływu cieczy wodnistej przez przednią komorę oka, wskutek czego ciecz zaczyna się w niej gromadzić. Prowadzi to do zwiększenia ciśnienia wewnątrz oka, która powoduje stopniowe uszkadzanie nerwu wzrokowego.

Przyczyny jaskry

Zasadniczą przyczyną jaskry jest podniesione ciśnienie wewnątrz oka. Jednakże na stan ten narażone są przede wszystkim:

  • osoby chorujące na cukrzycę;
  • osoby chorujące na miażdżycę i hiperlipidemię;
  • krótkowidze z wadą poniżej 4 dioptrii i towarzyszącymi jej zmianami w siatkówce i naczyniówce oka;
  • osoby, u których jaskra występuje w rodzinie;
  • osoby narażone na przewlekły stres;
  • osoby po przebytych urazach lub operacjach oka;
  • osoby cierpiące na migreny;
  • osoby z nadciśnieniem tętniczym krwi;
  • osoby stosujące leki kortykosterodiowe;
  • osoby po 60. roku życia.

Objawy jaskry – jak rozpoznać tę chorobę?

Na początku swojego rozwoju jaskra nie daje silnych objawów, stąd mogą być one ignorowane lub łączone z innymi schorzeniami. Dlatego warto regularnie raz na rok lub dwa lata odbywać profilaktyczne konsultacje u okulisty. Objawy jaskry, które powinny wzmóc naszą czujność i skłonić do wizyty u lekarza to np.:

  • zaczerwienienie oka;
  • pogorszenie się wzroku;
  • rozmycie się tęczówki oka;
  • wymioty i nudności;
  • widzenie aureoli (halo) wokół źródeł światła;
  • zwężenie pola widzenia;
  • ból oka.

Pacjenci z jaskrą mogą nie być świadomi tej choroby nawet przez wiele lat. W końcowej fazie osoby chorujące na jaskrę doświadczają tzw. widzenia tunelowego, czyli mocne zwężenie kąta widzenia (efekt widzenia jak przez dziurkę od klucza). Następnie oko może być zdolne do widzenia wyłącznie konturów, ruchu lub światła. Finalnie jaskra może skończyć się całkowitą utratą wzroku.

Rozpoznanie jaskry – badania

Diagnostyka jaskry wymaga od lekarza przeprowadzenia kilku istotnych badań, które pozwolą mu ocenić cechy oka. Do badań wykonywanych w rozpoznaniu jaskry należą:

  • badanie dna oka;
  • badanie obrazowe oceniające stan nerwu wzrokowego i włókien nerwowych;
  • badanie pola widzenia;
  • pomiar ciśnienia wewnątrz gałki ocznej;
  • badanie kąta przesączania;
  • tomografia optyczna przedniego odcinka oka.

Jak przebiega leczenie jaskry?

Leczenie jaskry może mieć różny charakter. Wdrożenie właściwych metod zależy od indywidualnych potrzeb każdego pacjenta. Lekarz może zalecić stosowanie przeciwjaskrowych kropli do oczu, które obniżają ciśnienie wewnątrzgałkowe poprzez hamowanie wydzielania cieczy wodnistej lub zwiększenie jej przepływu. Leczenie jaskry za pomocą kropli często wywołuje skutki uboczne, np. reakcje alergiczne, zaczerwienienie oka, pieczenie czy rozmazane widzenie.

Alternatywą dla stosowania kropli jest laserowe leczenie jaskry, które usprawnia odprowadzania płynu z oka. Ostatecznością jest operacja na jaskrę. W zależności od rodzaju jaskry można wykonać różne zabiegi chirurgiczne, które pomagają spowolnić utratę wzroku.