Nerwica – przyczyny, objawy i rodzaje choroby

Nerwica to ogólne pojęcie oznaczające zaburzenie psychiczne. Dotyczy przede wszystkim sfery emocjonalnej i zachowania. Wiąże się z chronicznym stresem, stanami lękowymi, ale bez urojeń czy halucynacji. Nie dotyczy wyłącznie sfery psychicznej – natrętnych myśli, czy panicznego lęku. Może być związana także z innymi objawami, np. ze strony układu pokarmowego, jak nudności, wymioty. Układu oddechowego (trudności z oddychaniem) czy układu krążenia (przyspieszone tętno). Zazwyczaj z towarzyszącym lękiem idą w parze inne objawy ze strony ciała, jak ból żołądka, biegunka i uczucie duszności. Objawy te mają tendencję do nawracania, gdyż zaburzenia nerwicowe zwykle mają charakter przewlekły.

Nerwica – co to jest? – Charakterystyka choroby

Nerwica jest współcześnie rozumiana jako zaburzenie lękowe, które wg freudowskiej koncepcji jest zaburzeniem psychicznym. Podłożem tych zaburzeń jest lęk, który nie zawsze jest przez pacjenta rozpoznawany. Może, ale nie musi.

Sam termin nerwica od jakiegoś już czasu nie funkcjonuje wśród specjalistów psychiatrii. Używa się go, natomiast w dalszym ciągu określając chorobę/zaburzenia w systemie ICD -10 (Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych). Zapis pod literą F oznacza zaburzenia zachowania i zaburzenia psychiczne.

Jako że określenie nerwica kojarzone jest negatywnie i często jest nadużywane, od dłuższego czasu używa się innego nazewnictwa, jak zaburzenia lękowe. Co więcej, pojęcie to uznano, jako zbyt szerokie, bo zawierało w swojej charakterystyce także niektóre zaburzenia osobowości oraz zespoły z lękiem odczuwanym i domniemanym. Stąd odejście od takiego nazewnictwa choroby.

Tego rodzaju zaburzenie psychiczne nie wpływa na właściwą ocenę rzeczywistości chorego. Mówi się, że jest to choroba duszy. To, co jest dominujące w takim stanie, to silne odczuwanie lęku, wewnętrznego niepokoju i nadmiernego strachu.

Najczęściej zaburzenia tego typu diagnozuje się u osób w wieku 25-45 lat. Choć pierwsze objawy mogą się uwidocznić już w dzieciństwie. Jest to poważny problem, który należy leczyć. Choroba ta wymaga specjalistycznej opieki lekarskiej — psychiatry.

Wpływ na rozwój choroby i jej przebieg mają także warunki zewnętrzne jak wsparcie od osób bliskich i przyjaciół, czy problemy natury zawodowej, w relacjach w związku, choroby współistniejące, ciągły stres. Można wyróżnić różne formy nerwicy, w zależności od osobowości chorego, jego indywidualnych cech tego, jak reaguje na sytuacje stresowe.

By mieć pewność co do diagnozy, zwraca się uwagę na objawy psychiczne, jak i fizyczne. Osoby zmagające się z tą chorobą nie odczuwają jedynie psychicznych dolegliwości. Równie silne są cielesne objawy, które skutecznie obniżają jakość życia. Często powodują problemy w prawidłowym funkcjonowaniu w sferze zawodowej, rodzinnej czy społecznej.

Sam strach i lęk trudno jest zdefiniować. Zazwyczaj zwraca się uwagę na obecność prawdziwego zagrożenia. A to, czy jest to realne, sprawdza się na podstawie uznania go za takie przez większość osób. Poważne zagrożenie rozumie się wtedy jako strach. Natomiast, gdy nie potrafi się określić zagrożenia w sposób dokładny, pojawia się lęk. Czyli taki stan psychiczny, kiedy boimy się czegoś, co jest dla nas naprawdę straszne, ale nie ma to namacalnego uzasadnienia w otaczającym nas świecie.

Jakie są objawy nerwicy?

Zaburzenia nerwicowe mają bardzo szerokie spektrum. Osoba cierpiąca na te zaburzenia często odczuwa niezrozumiały lęk. Towarzyszy jej wrażenie, że coś jej dolega i nagle odczuwa objawy choroby, które prawdopodobnie za chwilę spowodują u niej potencjalną śmierć (np. zawał serca, nowotwór złośliwy czy udar mózgu). Dlatego tacy pacjenci bardzo często korzystają z wielu konsultacji lekarskich, robią liczne badania, które nie przynoszą odpowiedzi, gdyż zwyczajnie ich wyniki są prawidłowe. Co jest charakterystyczne — taki stan nie cieszy pacjenta, wręcz przeciwnie, powoduje zmartwienie i w rezultacie zmianę lekarzy na kolejnych, którzy dalej nie są w stanie ukoić niepokoju chorego.

Do lekarza psychiatry, bo najlepiej do takiego specjalisty jest się udać, gdy podejrzewa się nerwicę, trafiają pacjenci od różnych specjalistów. Inni lekarze kierują takie osoby do lekarza psychiatry, w sytuacji, gdy wszelkie dolegliwości nie mają potwierdzenia w rzeczywistości. Po licznych badaniach, które wykluczają chorobę ciała, warto przyjrzeć się głębiej, czy nie jest to choroba duszy.

Objawy nerwicy związane są słabą zdolnością przystosowania się do środowiska. Chory nie ma umiejętności wprowadzania zmian we własnym życiu i z tego też względu jest niezdolny do rozwinięcia bogatszej osobowości, bardziej złożonej i satysfakcjonującej.

Ogólne objawy nerwicy

Dotyczące psychiki: intensywne poczucie zagrożenia, przerażenie, lęk, strach, panika, niepokój, nadmierna czujność, złość, smutek, zaburzenia pamięci, dezorientacja, problemy z koncentracją, zmniejszone libido, drażliwość, bezsenność, koszmary, uczucie dyskomfortu w jamie brzusznej, uczucie “kluski” w gardle, niskie poczucie własnej wartości, brak motywacji.

Dotyczące ciała: bóle głowy, zawroty głowy, bóle kręgosłupa, drżenie (kończyn), ogólne zmęczenie i tendencja do męczenia się, wzmożone napięcie mięśni, duszność, mdłości, hiperwentylacja, nagłe uderzenia gorąca, pocenie się, zimne ręce, suchość w gardle, teatralne omdlenia, zblednięcie lub zaczerwienienie, ból żołądka, rozstrój żołądka, kołatanie serca, uczucie kłucia w okolicy serca, częste oddawanie moczu, parestezje (drętwienie ust, mrowienie w głowie, pieczenie stóp).

Rodzaje nerwic – objawy, przyczyny

Wyróżnia się kilka rodzajów nerwic:

1. zaburzenia lękowe (fobie, zaburzenia lękowe uogólnione, paniczny lęk)
2. zaburzenia obsesyjno-kompulsywne (nerwica natręctw)
3. zaburzenia adaptacyjne, reakcja na ciężki stres (stres pourazowy – PTSD)
4. nerwica wegetatywna
   • nerwica żołądka
   • nerwica serca
5. nerwica depresyjna

1. Zaburzenia lękowe potocznie zwane nerwicą lękową związane są z odczuwaniem przez chorego nadmiernego, przewlekłego i uporczywego lęku i niepokoju. Stan ten znacząco wpływa na obniżenie jakości życia. Często wzmożony, nieokreślony paniczny lęk potrafi wywołać u chorego napady paniki, a nawet fobie.

Reakcja danej osoby na strach zależna jest od niej samej i sytuacji, w jakiej się znajduje. Gdy ta reakcja nie jest proporcjonalna w stosunku do realnego niebezpieczeństwa, to uważa się ją za nienormalną. Wtedy taki stan nazywa się fobią. Czyli intensywny lęk lub panika w określonych sytuacjach i dążenie do ich unikania za wszelką cenę.

Fobii może towarzyszyć atak paniki, czyli krótkotrwale i intensywnie odczuwane objawy. Występują nagle, ale by uznać, czy kwalifikują się do ataku paniki, muszą wystąpić 4 spośród następujących objawów:

• palpitacja serca
• pocenie się
• drżenie
• krótki oddech
• ból lub niewygoda w klatce piersiowej
• uczucie zawrotów głowy
• poczucie omdlewania
• lęk przed śmiercią, szaleństwem
• poczucie dławienia
• utrata panowania nad sobą
• parestezje
• uderzenia chłodu/gorąca
• wrażenie funkcjonowania poza własnym ciałem lub umysłem

Większość z tych objawów ma charakter somatyczny, czyli pochodzący z ciała i łatwo postawić błędną diagnozę, biorąc dane objawy za np. atak serca. Często bywa tak, że pomimo licznych badań, przez lata nie można postawić trafnej diagnozy. Co jest niezwykle ważne, bo zespół paniki potrafi bardzo upośledzić funkcjonowanie jednostki (psychiczne i fizyczne).

Osoby cierpiące na zaburzenia lękowe uogólnione łatwo się męczą, są drażliwe, mają trudności z koncentracją, kłopoty ze snem i odczuwają ciągłe napięcie. Ciężko jest im znaleźć miejsce, gdzie będą czuć się dobrze, bo ciągle próbują skupić się na tym, jak uwolnić się od uczucia niepokoju. Koncentrując się na przyczynach lęku, zaniedbują zawodowe i społeczne obowiązki. Zespół uogólnionego lęku dotyczy osób, które w okresie 6 miesięcy mogą stwierdzić, że więcej dni przeżyły z lękiem niż bez niego. A lęk ten był i jest trudny do opanowania. Z. Freud był tym, który zwrócił uwagę na to, że istnieje zjawisko lęku wolno płynącego, które to charakteryzuje się wyolbrzymionym zamartwianiem się wraz ze spodziewaniem się nieszczęścia. Towarzyszą temu objawy psychiczne i somatyczne. Wg statystyk, jest to jedno z najczęściej pojawiających się zaburzeń na tle lękowym, które skłania pacjentów do wizyty u lekarza rodzinnego.

Zaburzenia lękowe uogólnione, jako same w sobie w czystej postaci występują rzadko. Dużo częściej towarzyszą jej depresja, inne zaburzenia lękowe lub nadużywanie alkoholu. Często nakłada się na tę chorobę: zaburzenie: lęk paniczny.

2. Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, czyli tak zwana nerwica natręctw wiąże się z uciążliwymi objawami, z którymi chory nie może sobie poradzić. Mogą to być uciążliwe natrętne myśli, wyobrażenia czy wewnętrzny przymus powtarzania czynności. To, co jest specyficzne dla tego zaburzenia, to to, że pacjent w niektórych sytuacjach rozpoznaje, że niektóre jego zachowania są przesadne i nieracjonalne.

Określenie obsesyjno-kompulsywne wiąże się z:

• obsesją w związku z uporczywymi myślami, natrętnie pojawiającymi się wątpliwościami, niechcianymi obrazami, niestosownymi impulsami. Powodują one u pacjenta lęk i złe samopoczucie. Próbuje on lekceważyć ten stan albo wypierać te myśli, obrazy, impulsy lub zastępuje je innymi. Nabiera świadomości, że te impulsy, obsesyjne myśli, czy wątpliwości są wytworem jego wyobraźni.
• kompulsją, która bywa właśnie wynikiem obsesji. Czyli pojawiające się zachowania, rytuały, które mają za zadanie zmniejszyć napięcie emocjonalne u chorego. Wykonywanie czynności, które mają u chorego zniwelować lęk, niepokój i strach. Są to na przykład: porządkowanie, mycie rąk, sprawdzanie, liczenie, powtarzanie słów w myśli. Pacjent czuje wewnętrzny przymus, że musi to robić w reakcji na obsesję. Każda czynność musi być wykonana zgodnie z regułami, które muszą być ściśle przestrzegane. A wszystko to po to, by zapobiec złemu samopoczuciu lub zadziałać sprawczo na wydarzenia, które mogłyby mieć miejsce, ale nie są związane z wykonywanymi czynnościami. Bo są to przesadne reakcje, nieodzwierciedlające zastanej rzeczywistości.

Wszystkie te zachowania te wywołują u pacjenta złe samopoczucie, dość mocno przeszkadzają w codziennym funkcjonowaniu, czy to w domu, czy w pracy. Obsesje i kompulsje pochłaniają dużo czasu. U niektórych pacjentów wywołują niepokój i napięcie, jednak próby przeciwstawianiu się kompulsjom powodują narastający lęk.

Obsesje mogą występować samodzielnie albo wraz z kompulsjami. Duży wpływ na rodzaj tego typu natręctw mają czynniki kulturowe. Natręctwa najczęściej mają związek ze stanem zdrowia, możliwością zarażenia się od kogoś lub czegoś, zabrudzeniem, czystością, porządkiem, zagadnieniami seksualnymi, moralnymi, religijnymi. Kompulsywne rytuały przynoszą jednak ulgę tylko na chwilę.

3. Zaburzenia adaptacyjne – związane są z przystosowaniem się do rzeczywistości. Każdy człowiek ma do czynienia z różnego rodzaju sytuacjami stresowymi. Niektóre są jednorazowe jak wypadek samochodowy, czy egzamin na prawo jazdy. Inne mogą mieć charakter przewlekły jak oczekiwanie na pojawienie się dziecka i wejście nową rolę społeczną. To sytuacje wpisane w życie, z którym mierzy się prawie każdy. Jednak nie należą do łatwych, często stawianie czoła takim wydarzeniom bywa trudne. Nasze możliwości i siły radzenia sobie ze stresem też są różne. W takich momentach mogą pojawić się objawy związane ze stresem, które przypominają stany depresyjne lub lękowe.

Zaburzenia adaptacyjne to objawy emocjonalne i zachowania, które pojawiły się jako reakcja na stresujące wydarzenie, niespodziewane sytuacje życiowe, w obliczu porażki. Wiążą się z tym objawy emocjonalne, takie jak: cierpienie psychiczne, duże trudności w funkcjonowaniu zawodowym, w sferze społecznej. Pacjent odczuwa lęk, wahania nastroju, obawy, drażliwość, wybuchy gniewu. Niekiedy spadek motywacji, problemy ze snem, brak apetytu. U pacjentów, którzy odczuwają silniej impuls do działania, ujawniają się nierozsądne zachowania, jak wdawanie w bójki, naruszanie norm społecznych, nie wywiązują się z umów, zobowiązań w domu, pracy.

Zaburzenia tego typu mogą ujawnić się pod wpływem traumatycznych wydarzeń albo takich, które uważane są za typowe dla danej kultury doświadczenia. Należą do nich, np.: ślub, narodziny dziecka, rozwód, problemy finansowe, bezrobocie, przeprowadzka. Często objawy mogą być mylone z depresją, co jest błędne, gdyż są naturalną wrażliwością na niespodziewane w życiu wydarzenia. W zależności od sytuacji i podatności na stres, stabilności psychicznej i pewności siebie, wszelkie zmiany w życiu mogą wpłynąć na pojawienie się zaburzeń adaptacyjnych.

Jedno jest pewne, bez silnego stresowego wydarzenia nie byłoby tego zaburzenia. Reakcja na ciężki stres może wystąpić od razu, ale także w odstępie czasu, nawet po kilku miesiącach. Ostra reakcja na stres zazwyczaj jest natychmiastową krótkotrwałą reakcją i przemija w ciągu paru godzin/dni. Zwykle ujawnia się jako oszołomienie, któremu towarzyszy lęk, zaburzenie orientacji, trudności w rozumieniu znaczenia bodźców. Mogą jednak wystąpić również reakcje typowe dla innych zaburzeń lękowych, bez podstaw do ich wystąpienia. Zdarza się też pojawić atak paniki, utrata pamięci, amnezja, ale stany te trwają zwykle kilka godzin do kilku dni.

Zdarza się jednak, że reakcja na ostry stres ujawnia się po dłuższym czasie, z opóźnieniem. Nawet po kilku miesiącach bycia w utajeniu (do 6 miesięcy). Osoba doświadczająca takiej reakcji może doświadczać:

• koszmarów sennych związanych z daną sytuacją,
• natrętne wspomnienia związane ze stresorem,
• bezsenność,
• utrata wrażliwości – przytępienia uczuciowego,
• niezdolność do odczuwania i przeżywania przyjemności,
• myśli samobójcze,
• niepokój,
• przygnębienie,
• wzmożona reakcja na bodźce,
• ataki paniki,
• unikanie sytuacji i bodźców przypominających sytuację lękową.

Istnieje również Zespół Stresu Pourazowego (PTSD), jako opóźniona czy odległa reakcja na sytuacje stresowe, które były bardzo silne i lękotwórcze. To takie wydarzenia, które wywołują reakcję u prawie każdej osoby. Mogą to być katastrofy żywiołowe, akty terrorystyczne, wypadki drogowe, bombardowanie w czasie wojny, bycie pod ostrzałem i inne sytuacje zagrażające życiu. Objawy związane z PTSD są podobne, jak przy ostrej reakcji na stres, dotyczą jednak innego rodzaju sytuacji stresowej. Mają zmienne nasilenie, mogą się wycofywać (ulegać remisji), ale również przerodzić się w chroniczny charakter.

4. Nerwica wegetatywna (nerwica narządowa) – wiąże się z różnorodnymi objawami, które powinny być dokładnie przebadane przez lekarza w czasie wizyty lekarskiej. W wyniku choroby negatywnymi dolegliwościami zostaje dotknięty cały organizm. Występują zaburzenia pracy narządów: żołądka, jelit, serca, kości i stawów, mózgu. Dany rodzaj nerwicy ujawnia się w określonych sytuacjach, warunkach, w zależności od cech osobowości chorego. Może się ujawnić u osób w każdym wieku. Jednak najczęściej spotyka się jej charakterystyczne objawy u kobiet około 40 roku życia.

Niestety choroba nie jest rozpoznawana na tyle często, jak wygląda częstotliwość jej występowania. Wielu pacjentów latami zmaga się z próbami diagnozy dotykających ich dokuczliwych dolegliwości, a mimo tego nie otrzymują rozpoznania choroby. Wyniki wykonywanych przez nich badań nie ukazują odchyleń od normy, a podejmowane próby leczenia samych objawów nie przynoszą efektów.

Głównym czynnikiem wywołującym chorobę jest stres oraz brak umiejętności radzenia sobie z emocjami i ich rozpoznawania. Świat dostarcza wielu intensywnych doznań, w szybszym tempie przeżywa się codzienne sytuacje. Osoby o wysokiej wrażliwości częściej mają z tym kłopot, bo odbija się to na ich zdrowiu psychicznym w negatywny sposób. Istniejący stres i lęk powoduje pojawienie się specyficznych objawów, które wynikają ze stymulacji układu wegetatywnego. Bywają także sytuacje, gdzie nerwica wegetatywna przyczynia się do wywołania objawów psychotycznych — uczucia odrealnienia.

Objawy wegetatywne wiążą się z szeregiem różnych nieprzyjemnych dolegliwości ze strony różnych układów narządów. Pojawić się mogą objawy takie, jak:

• kołatanie serca,
• przyspieszone tętno,
• ból w klatce piersiowej,
• osłabnięcia,
• nudności, wymioty,
• zawroty i bóle głowy,
• pocenie się,
• drżenie rąk,
• drętwienie palców, kończyn,
• duszność,
• suchość w ustach,
• zaburzenia nastroju.

Często objawy te mylone są poważnymi chorobami układu krążenia, nawet ze stanami przedzawałowymi. Może tak być, kiedy wysokie napięcie emocjonalne i duża doza stresu ma swoje odbicie w formie odreagowania — właśnie w ciele. Stres utrzymujący się przewlekle może mieć odbicie w rozregulowaniu pracy układu wegetatywnego. Wtedy taka osoba przestaje kontrolować swoje własne odruchy. Przyjmowanie przez pacjenta środków uspokajających i przeciwdepresyjnych pomoże w ustąpieniu objawów.

4.1. Nerwica żołądka – to zaburzenie psychosomatyczne, czyli takie, którego przyczyna pojawiająca się w “duszy” ma skutki w ciele. Lęk towarzyszący nieustannie choremu objawia się w postaci dyskomfortu ze strony układu pokarmowego. Żołądek z punktu widzenia anatomii jest workiem, który potrafi się rozciągać, powiększać, być w “ruchu”. Jednak stres w parze z lękiem skutecznie utrudniają mu tę pracę. Psychiczny dyskomfort przekłada się wówczas na trudności żołądkowe – problem z odpowiednim rozciąganiem się mięśni gładkich żołądka. Stąd mogą pojawić się: silne bóle brzucha, utrata apetytu, nudności, wymioty, biegunki, zaparcia, wzdęcia, niestrawność, zgaga.

Choroby psychosomatyczne, które ściśle wiążą się z układem pokarmowym, zalicza się oprócz nerwicy żołądka także: zespół jelita drażliwego, biegunkę emocjonalną, zaparcia psychogenne, wymioty nawykowe, chorobę wrzodową żołądka i dwunastnicy, wrzodziejące zapalenie jelita grubego.

Na to schorzenie nie ma wpływu to, co pacjent je. Dolegliwości występują pod wpływem lęku, stresu, ciągłego pośpiechu, presji. Diagnozy dokonuje się zazwyczaj na podstawie wykluczenia innych możliwości choroby związanej z układem pokarmowym. Ostatecznym potwierdzeniem diagnozy jest zauważenie poprawy po leczeniu objawowym nerwicy.

4.2. Nerwica serca – jest to odmiana zaburzeń lękowych i jest jedną z rodzaju nerwicy wegetatywnej. Objawia się pod postacią dolegliwości ze strony układy krążenia i układu nerwowego. Wszystkie objawy mają podłoże w psychice. Stres pobudza układ krążenia, serce pod wpływem nieustannego stresu jest mocno nadwyrężone. Prawidłowe funkcjonowanie układu krążenia jest zaburzone. Osoby, które skarżą się na objawy związane z tym zaburzeniem, mają częste napady panicznego lęku. Badania kardiologiczne (np. EKG) nie uwidaczniają żadnych odchyleń. A objawy sercowe najczęściej związane są z nadmiernym stresem, zmęczeniem fizycznym, przemęczeniem psychicznym.

W skrajnych przypadkach osoba chora miewa odczucia, jakby miała zaraz umrzeć bądź przeżywa zawał. Objawy dotyczą:

• bólu w klatce piersiowej (kłucie, ucisk, tępe gniecenie)
• nieregularne bicie serca,
• uczucie duszności,
• podwyższone ciśnienie,
• zawroty głowy (pacjent może odczuwać, że zaraz zemdleje).

Objawy te mogą wystąpić pod wpływem stresu, ale też potrafią pojawić się bez zapowiedzi, niespodziewanie. Serce pacjenta jest nadwrażliwe na bodźce typu lęk i stres. Ważne jest, by umieć regulować poziom stresu poprzez danie mu ujścia – wskazany jest relaks lub sport. By nie przeciążać systemu nerwowego, który reguluje pracę serca.

Pobudzanie serca ciągłymi wyrzutami hormonów stresu – kortyzolu, adrenaliny i noradrenaliny sprawia, że mięsień sercowy staje się czuły i nadwrażliwy. W takiej sytuacji nawet najmniejszy bodziec może wywołać zaburzenie jego prawidłowej pracy.

Ponadto oprócz stresu wywoływać dany stan mogą: szybkie tempo życia, ciągłe zamartwianie się, bycie pod nieustanną presją czy też problemy osobiste. W niektórych przypadkach najlepszym rozwiązaniem jest zmiana nawyków codziennego życia. Wypracowanie umiejętności łagodzenia stresu, jaką jest np.: dawanie mu ujścia w sposób naturalny dla organizmu. Aktywność fizyczna ma tu duże znaczenie, regularny sen, ograniczenie używek (alkohol, kofeina, tytoń).

5. Nerwica depresyjna – nie powinno się jej mylić z depresją. To zupełnie inne jednostki chorobowe. Jest rodzajem zaburzenia lękowego, który charakteryzuje się obniżonym nastrojem, smutkiem i przygnębieniem i to jest dominujące w tym stanie. Stany te potrafią utrzymywać się dłużej, pojawiają się bez konkretnej przyczyny, często z obiektywnie błahego powodu. Nerwicę tę nazywa się “lżejszą depresją”. Poprawa samopoczucia wystąpić może czasowo, np. po spędzeniu czasu w wesołym towarzystwie. Jednak u chorego widoczne jest uczucie obniżonej energii życiowej, występuje chroniczne zmęczenie, oraz trudności w podejmowaniu decyzji, utrzymaniu koncentracji.

Jak leczyć nerwicę?

Każde ze wspomnianych rodzajów nerwicy jest zaburzeniem lękowym, a nieprzyjemne i dokuczliwe objawy mają swoje podłoże w stresie, lęku i podatności na nie. Leczenie każdego przypadku musi odbywać się w trybie indywidualnym.

Lekarz nie może bagatelizować objawów, z jakimi przychodzi do niego pacjent. Powinien poddać go szczegółowym badaniom. Wyniki badań, gdy są prawidłowe, powinny wskazać na prawdopodobieństwo zachorowania na zaburzenia lękowe. Po wykluczeniu możliwych poważnych chorób stosuje się metodę leczenia objawowego, jako potwierdzenia diagnozy.
Niezależnie od rodzaju nerwicy najskuteczniej jest ją leczyć dwutorowo poprzez farmakoterapię: leki antydepresyjne i uspokajające (przeciwlękowe) oraz korzystanie z psychoterapii.

Same leki tylko na jakiś czas uspokoją istniejące objawy, ale nie spowodują wyleczenia. Dlatego tak ważnym jest włączenie psychoterapii jako elementu leczenia. Powinna być ona podstawą procesu uzdrowienia. Psychoterapia jest bardzo skuteczną formą leczenia, która angażuje pacjenta, wymaga od niego systematyczności i aktywności. Konieczna jest jego współpraca z terapeutą. Takie działanie daje szansę na uwolnienie się od choroby.

Źródła:

1. H.I. Kaplan, B.J. Sadock, V.A. Sadock, Psychiatria kliniczna, Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner, Wrocław 2004
2. H. Sęk, Psychologia kliniczna, tom 2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012
3. R.C. Carson, J.N. Butcher, S. Mineka, Psychologia zaburzeń, tom 1, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2011
4. R. Meyer, Psychopatologia. Jeden przypadek – wiele teorii, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2003