Niedomykalność zastawki mitralnej

Niedomykalność zastawki mitralnej

            Zastawka mitralna, jest to część serca, która znajduje się pomiędzy lewym przedsionkiem, a komorą. Składa się z dwóch płatków. W trakcie skurczu przedsionka otwierają się one, umożliwiając przepływ krwi do komory. Z kolei w trakcie skurczu komory, płatki zamykają się „zachodząc” na siebie. Zapobiega cofaniu się jej z powrotem do przedsionka. Zadaniem zastawek, w tym mitralnej, jest więc umożliwienie przepływu krwi przez nasze serce w odpowiednim kierunku, to jest z przedsionków do komór i dalej do aorty lub pnia płucnego.

Co to jest niedomykalność zastawki mitralnej?

            Jest to wada serca, w której płatki zastawki nie domykają się podczas skurczu komory. Z tego powodu część krwi, zamiast trafić do aorty, cofa się do przedsionka. W konsekwencji doprowadza to do jego przerostu i rozwoju zaburzeń rytmu serca.

            Istnieją trzy typy nieprawidłowego działania zastawki. W pierwszym dochodzi do zwiększenia pola jej powierzchni. Z tego powodu, płatki nie dosięgają do siebie, pozostawiając lukę przez którą cofa się krew. W drugim przypadku są one zbyt „elastyczne” powodując, że uginają się pod naporem krwi. W ostatnim typie natomiast są one zbyt sztywne i mają zmniejszony zakres ruchu. Z tego powodu nie stykają się ze sobą, pozostawiając lukę dla cofającej się krwi.

            Powodów niedomykalności zastawki jest bardzo wiele. Część z nich ma podłoże genetyczne. Są to głównie choroby, w których dochodzi do zaburzenia w produkcji tkanki łącznej bogatej we włókna kolagenowe i elastynowe, które budują również zastawki. W innych przypadkach, niedomykalność może być jednym z powikłań innych chorób, których jest całe mnóstwo. Zaliczają się do nich na przykład dolegliwości z zakresu reumatologii, takie jak toczeń rumieniowaty, czy twardzina układowa.

            Oczywistym wydaje się być, że choroby dotyczące samego serca również mogą wywołać problem z funkcjonowaniem zastawki. Są to głównie dolegliwości, które zaburzają budowę narządu. Należą do nich głównie choroba niedokrwienna serca, czy kardiomiopatie przerostowa i rozstrzeniowa, ale też wywołane bakteriami infekcyjne zapalenie wsierdzia.

            Stan po zawale mięśnia sercowego też niesie ze sobą pewne ryzyko rozwoju zaburzeń pracy zastawki. Jest to zwłaszcza niedługi okres po zawale, w którym ciągle istnieje ryzyko rozwoju jego ostrych powikłań, z których wyróżnić można również ostrą niedomykalność mitralną.

Jakie są objawy niedomykalności zastawki mitralnej?

          To, jakie objawy będą towarzyszyć choremu jest uzależnione od tego, jak duża jest wada, czy pojawiła się nagle, czy jest może raczej dolegliwością przewlekłą, do której nasz organizm zdołał się po części zaadaptować. Mała niedomykalność, często nie daje żadnych dolegliwości i jest wykrywana przypadkowo podczas badań wykonywanych z innej przyczyny. W sytuacji, kiedy wada serca pogłębia się stopniowo i powoli, organizm może mieć czas na przyzwyczajenie się do sytuacji. Z tego powodu dolegliwości również nie muszą być nasilone. Mimo to, chorzy tacy mogą skarżyć się na nasilające się uczucie zmęczenia, duszność, czy kołatania serca.

            W przypadku nagłego pojawienia się dużej niedomykalności, objawy mogą rozwinąć się nagle i być dramatyczne w przebiegu. Taka sytuacja ma miejsce w przypadku powikłań mogących pojawić się w niedługim czasie po zawale. Rozwijają się wówczas objawy ostrej niewydolności serca, która objawia się nagłą dusznością, poszerzeniem żył szyjnych, splątaniem i sennością, oraz spadkiem ciśnienia i nitkowatym tętnem.

            Jeśli chodzi rutynowe badanie, przeprowadzane na przykład przez lekarza podstawowej opieki, zwraca uwagę obecność szmeru słyszalnego przy użyciu stetoskopu.

Jak zdiagnozować problem?

          Badaniem, które w tym przypadku rozwiewa wszelkie wątpliwości, jest ECHO serca z dopplerem.  Jest to inaczej USG tego narządu, z oznaczaniem kierunku przepływu w nim krwi. Na podstawie charakterystycznego obrazu niedomykalności, lekarz kardiolog po wykonaniu takiego badania może w stu procentach potwierdzić swoje przypuszczenie. Oczywiście można posiłkować się dodatkowymi badaniami takimi jak EKG, RTG klatki piersiowej, które pozwolą naprowadzić medyka na odpowiedni trop.

Jakie są możliwości leczenia?

          Dobór metody jest uzależniony oczywiście od stopnia niedomykalności i charakteru jej powstania, to jest ostrego lub przewlekłego. Do dyspozycji lekarza jest postępowanie zachowawcze opierające się głównie na leczeniu farmakologicznym, oraz metody inwazyjne. Te drugie mogą polegać albo na naprawieniu naszej własnej zastawki, albo na zastąpieniu jej przez mechaniczny lub biologiczny odpowiednik, czyli protezę zastawki.

W celu uzyskania większej ilości informacji polecamy stronę Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego oraz Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego lub zasięgnięcie porady u naszych specjalistów.